ทุกคน ทุกชีวิต เคยให้สัจจะอธิษฐานกับตัวเอง ขอเกิดมาเป็นมนุษย์เพื่อจะฝึกปฏิบัติ

ถ้าเราไม่ท่อง ไม่เที่ยงเกิดดับ จะเป็นอย่างไรไหม?

     เป็นแน่นอน ...เป็นสิ่งสำคัญต่อชีวิตของเรา

     อย่างมากมาย ที่ได้เกิดมาเป็นคนอีกครั้งหนึ่ง

ทุกคนทุกชีวิต เคยให้อริยสัจจะอธิษฐานกับตัวเองไว้ว่า

     ขอให้ได้เกิดมาเป็นมนุษย์อีกครั้ง แล้วจะฝึกปฏิบัติธรรม

     เพื่อจะแก้ไขปัญหาชีวิต หนีทุกข์ ไปหาสุขถาวร ‎คือ นิพพาน

     จะไม่ขอเวียนว่ายตายเกิดอีก เพราะการเกิดคือ ความทุกข์ 

ถ้าท่านไม่ท่อง ไม่เที่ยงเกิดดับแล้ว  ท่านจะเอาอะไร?

     มาตามทัน สิ่งที่มากระทบสัมผัส ที่ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ

เชื่อว่าคนจำนวนมาก  ที่ยังไม่รู้ว่า ความพอใจ (คือโลภ),

     ไม่พอใจ (คือโกรธ),  ตามสิ่งที่มากระทบไม่ทัน (คือหลง)

     เป็นอวิชชา บาปอกุศล ทั้งสิ้น

     เมื่อเราไม่รู้ เราก็บำเพ็ญมันตลอดเวลา  ทุกลมหายใจ

     เพราะสิ่งที่มากระทบสัมผัสเรา ทางอินทรีย์ ๖

     คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ นั้น

     มันจะเริ่มทำงานของมันตั้งแต่เราตื่นขึ้นมา  จนเราหลับไป

     อย่างนี้ทุกวัน เราไม่สามารถ บังคับหรือห้ามมันได้  คือ

ห้ามตา  ไม่ให้เห็นไม่ได้... ถ้าตามมันไม่ทัน  บาปก็เกิดที่ ตา

ห้ามหู  ไม่ให้ได้ยินไม่ได้... ถ้าตามมันไม่ทัน  บาปก็เกิดที่ หู

ห้ามจมูก  ไม่ให้ได้กลิ่นไม่ได้... ถ้าตามมันไม่ทัน  บาปก็เกิดที่ จมูก 

ห้ามลิ้น  ไม่ให้ได้รสไม่ได้... ถ้าตามมันไม่ทัน  บาปก็เกิดที่ ลิ้น 

ห้ามกาย  ไม่ให้สัมผัสไม่ได้... ถ้าตามมันไม่ทัน  บาปก็เกิดที่ กาย

ห้ามใจ  ไม่ให้คิดนึกไม่ได้... ถ้าตามมันไม่ทัน  บาปก็เกิดที่ ใจ

ห้ามมันทำไม่ได้! ...ถ้าเราตามมันไม่ทัน

     ผลออกมา  คือบาป อกุศล ทั้งหมด

     จึงเป็นเหตุ เป็นต้นตอของการเกิดทุกข์ 

     ต้นตอของการเวียนว่ายตายเกิด นับภพ นับชาติไม่ถ้วน

ในเมื่อเราไม่สามารถบังคับมันได้

     พระพุทธเจ้าว่า ...เราก็ต้องตามมันให้ทัน

     คือ ดับเมื่อมันเกิดขึ้นทั้ง ๖ ทาง

แล้วเอาอะไรมาดับละ?

     พระพุทธเจ้าให้เอาปัญญาคือ “ไม่เที่ยงเกิดดับ”

     มาดับทุกข์  ที่ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ