พระพุทธเจ้าตรัสรู้อะไร

พระพุทธเจ้าตรัสรู้อะไร

พระพุทธเจ้าตรัสรู้ความจริงของโลกและชีวิต คือกฎธรรมชาติ ๒ กฎ

๑. กฎไตรลักษณ์ (อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา)

๒. กฎอิทัปปัจยตาปฏิจจสมุปบาท (สิ่งทั้งปวงเกิดจากเหตุปัจจัยมาประชุมกันชั่วคราว)

สรุปว่า "ไม่เที่ยงเกิดดับ"

พระพุทธเจ้าดับทุกข์ได้อย่างไร

พระพุทธเจ้าสรุปพระธรรมคำสอนทั้งหมด ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขันธ์ที่พระองค์ท่านตรัสรู้ คือ อริยสัจ ๔ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค

แล้วพระพุทธเจ้าสรุป ผลของการตรัสรู้ไปหาเหตุ เหลือเรื่อง ทุกข์ กับ การดับทุกข์ เท่านั้น

ทุกข์,  สมุทัย  คือ ทุกข์

นิโรธ,  มรรค  คือ การดับทุกข์

ทุกข์ เกิดที่ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ

ที่มันทุกข์ เพราะเราตามสิ่งที่มากระทบสัมผัสไม่ทัน

เราจึงไปหลงพอใจ ไม่พอใจ สิ่งที่มากระทบสัมผัส

พอใจ คือ โลภ, ไม่พอใจ คือ โกรธ, ตามไม่ทัน คือ หลง หรือโมหะ

ฉะนั้น โลภ โกรธ คือ ทุกข์ ในอริยสัจ ๔

หลง คือ สมุทัย หรือตามไม่ทัน

ถ้าตามทัน สิ่งที่มากระทบ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ  ก็ดับทุกข์ได้คือ นิโรธ

แต่ทุกข์เกิดขึ้นทุกลมหายใจ ต้องตามทันเป็นประจำ เรียกว่า มรรค (ท่องจำ)

เป็นนิโรธดับทุกข์ สมุทัยได้